Choć duże i znane firmy meblarskie można znaleźć niemal w każdym zakątku Polski, istnieją obszary, w których ich liczba jest szczególnie wysoka. Jednym z nich jest Wielkopolska, która bywa czasem nazywana polskim zagłębiem meblowym. Sprawdźmy, ile prawdy jest w tym określeniu!
Co warto wiedzieć o rynku meblarskim w Polsce?
Kierując się raportem przygotowanym przez B+R Studio Analizy Rynku Meblarskiego*, można pokusić się o stwierdzenie, że przemysł meblowy jest jedną z ważniejszych gałęzi polskiej gospodarki, a wyroby meblowe to jeden z naszych głównych towarów eksportowych. Zyski z produkcji i dystrybucji polskich wyrobów na europejskich (i nie tylko) rynkach z roku na rok rosną i mają znaczący wpływ na PKB.
Analizując branżę meblową pod kątem wielkości zakładów, można dostrzec pewną prawidłowość. Choć w Polsce nie brakuje średnich i dużych firm, to jednak zdecydowanie największy udział w rynku ma segment mikroprzedsiębiorstw, których też z rok na rok przybywa najwięcej.
Historia branży meblowej w Wielkopolsce
Historia wielkopolskiego meblarstwa sięga XIX wieku, kiedy to w dwóch najważniejszych dla tego przemysłu (również współcześnie) miastach – czyli w Swarzędzu i Kępnie – powstały pierwsze cechy zrzeszające rzemieślników produkujących wyroby meblowe. Duża ilość zasobów naturalnych w postaci drewna sprawiła, że ten segment przemysłu rozwijał się na tym obszarze wyjątkowo intensywnie, i to nawet w niesprzyjających czasach wojen światowych czy upaństwowienia prywatnych przedsiębiorstw w okresie tuż po nich.
Prawdziwy boom w branży meblowej na terenie Wielkopolski rozpoczął się jednak po przemianach ustrojowych z 1989 roku. Wtedy to sprywatyzowano cieszące się znakomitą renomą i będące synonimem wysokiej jakości Swarzędzkie Fabryki Mebli, a w okolicy zaczęło powstawać coraz więcej drobnych, rodzinnych firm zajmujących się produkcją mebli zgodnie z dawnymi, przekazywanymi z pokolenia na pokolenie praktykami. To właśnie ta długoletnia tradycja meblarska stała się podwalinami współczesnego przemysłu zorientowanego wokół tej branży i bezpośrednią przyczyną wykształcenia się wielkopolskiego zagłębia meblowego.
Jak Wielkopolska została polskim zagłębiem meblowym?
Na rozwój przemysłu meblarskiego na terenie Wielkopolski wpłynęła w dużej mierze bliskość zachodniej granicy Polski. Dlaczego? W 2020 roku nasz kraj uplasował się na 3. pozycji w rankingu największych eksporterów mebli na świecie**, a największymi rynkami zbytu dla wyprodukowanych u nas towarów są państwa zachodnie – Niemcy, Francja oraz Włochy. Wiele firm meblarskich decyduje się na działalność w sąsiedztwie granicy i popularnych szlaków tranzytowych właśnie ze względów logistycznych.
Czynnik ten spowodował gwałtowny wzrost liczby zakładów produkujących wyroby drewniane i drewnopodobne w 2004 i 2005 roku, czyli tuż po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej, co umożliwiło wprowadzenie polskich mebli na europejski rynek na znacznie większą skalę niż wcześniej. Co więcej, okazało się, że wyroby te szybko zyskały renomę dobrych jakościowo i korzystniejszych cenowo niż produkty produkowane w innych krajach europejskich, jak chociażby Niemcy czy Francja. Stąd też wzrost popytu na polskie meble w Europie i poza jej granicami. Skąd taka różnica w cenach przy zachowaniu porównywalnych standardów jakościowych? Wpływają na nie w szczególności dwa czynniki:
- duża liczba lasów i zakładów przetwórstwa drewna działających w Wielkopolsce,
- niższe koszty pracy niż te charakterystyczne dla krajów Europy Zachodniej.
Wejście do UE to również moment, w którym branża meblowa otrzymała ogromne wsparcie z funduszy unijnych. Dzięki dotacjom wielu przedsiębiorców działających na terenie Wielkopolski zdołało wyposażyć zakłady produkcyjne w profesjonalne parki maszynowe, które z kolei przełożyły się na wzrost efektywności pracy, a tym samym – na zwiększenie produkcji i rozszerzenie działalności.
Do gwałtownego wzrostu liczby zakładów meblowych przyczyniła się także obecność firm zajmujących się produkcją półfabrykatów wykorzystywanych przez ten przemysł. Mowa tu przede wszystkim o płytach wiórowych, tkaninach obiciowych oraz okuciach i innych elementach metalowych.
Zgodnie z raportem Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Poznaniu*** w 2016 roku na terenie województwa wielkopolskiego funkcjonowało niespełna 3800 firm zajmujących się przemysłem meblowym. W 2019 roku było ich już 4139*. Biorąc pod uwagę ogólną liczbę przedsiębiorstw z tej branży w Polsce oraz to, że statystyki dotyczące zakładania nowych zakładów na tym obszarze wykazują tendencję wzrostową, nietrudno zauważyć, że Wielkopolska to krajowy fenomen. Duża liczba firm towarzyszących meblarstwu oraz wykwalifikowanych pracowników znających najnowocześniejsze technologie produkcji mebli sprawiają, że w wielkopolskim zagłębiu meblowym powstają coraz to nowe zakłady produkcyjne, a zagraniczne przedsiębiorstwa, takie jak chociażby znany producent łóżek i materacy Hilding Anders, na polską siedzibę wybierają właśnie ten region.
* http://brstudio.eu/raport-polskie-meble-outlook-2019-juz-dostepny/
*** https://wuppoznan.praca.gov.pl/badania-rynku-pracy-w-tym-branzowe-
Opracowano: zdrowykregoslup.pl